بررسی بعد اجتماعی شعر فارسی در دهه های 1370 و 1380 ه.ش.

در این پایان نامه، شکل های رابطه شعر و جامعه در طولِ دهه های 1370 و 1380 ه.ش. مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. روش انجام این تحقیق بدین صورت بوده است که، ابتدا، گفتارهای عمده شعریِ این دوره شناسایی شده و سپس، با تحلیل انتقادی مولفه ها و ویژگی ها، تصویری از نوع جهت گیری های اجتماعی آنها ارائه داده شده است. از حدود دهه سی خورشیدی، تا پیش از دهه هفتاد، عمدتاً، این گفتار شعر متعهد بود که بر فضای شعری ایران تسلط داشت؛ لیکن، تحوّلات تاریخی و تغییراتِ اجتماعی-سیاسی در آستانه دهه هفتاد، زمینه را برای غلبه انواعی از شعر غیرمتعهد فراهم آورد. این شعر غیر متعهد، در قالب گفتارهایی چون «شعر مدرن» و «شعر پست مدرن» سلطه خود را تثبیت نمود. نگارنده در این در این پایان نامه، با بررسیِ تفسیرهای خاصی که از مقولاتی نظیر «مدرنیسم» و «پست مدرنیسم» در دهه ی هفتاد صورت گرفته است، همراه با ارزیابی تأثیر عوامل زمینه ای و اجتماعی-تاریخی در شکل گیری گفتارهای شعری، سعی نموده است تا تصویری روشن از جهت گیری های اجتماعی شعر در این دوره ارائه دهد. همین رویکرد در مورد تحولات شعر در دهه هشتاد دنبال شده است. در دهه هشتاد، به تدریج گفتارهای دیگری، در واکنش به آنچه «بحران شعر در دهه هفتاد» خوانده می شد، در صحنه ظاهر شدند. مهم ترین آنها، گفتاری با عنوان «ساده نویسی» است که در آن بازیابی جایگاهِ اجتماعی و تقویتِ بُعد ارتباطیِ شعر اهمیَت ویژه ای پیدا می نماید و تفسیر تازه ای از تعهد اجتماعی شعر ارائه میگردد.